Güney Kore Ne Yaptı Biz Ne Yapmalıyız?

Hakan GÜLDAĞ - Dünya Gazetesi

TESİD'in Bilişim Zirvesi'ndeki paneli sonrasında Prof. Dr. Güven Sak ile TOBB Uluslararası İş Forumu'nda yöneteceği panel öncesinde buluştuk...
Hemen sordum:
"Türkiye'nin orta gelir tuzağını aşması için nasıl bir çerçeve gerekiyor?
Nasıl bir büyüme stratejisi?
Konuşmanızda Güney Kore'yi örnek verdiniz...
Onlar ne yaptı, biz ne yapmalıyız?"

Dört önemli adımı şöyle sıraladı Güven hoca:

-Bir, üretim yapısının teknoloji içeriğinin iyileştirilmesi...
Kore bunu başarabildi. Ulusal şampiyonlar sayesinde bu gerçekleştirildi.
Belirli niş alanlarda dünyada söz sahibi olan şirketler ortaya çıktı...
Samsung bunlardan sadece bir tanesi...
2010 yılı rakamlarına göre Kore'de ileri teknoloji ihracat toplamın yüzde 20'siydi...
Türkiye'de ise bu oran sadece yüzde 3...

-İki, eğitim...
Ortalama eğitim süresini artırarak yüksek gelirli bir ekonomi olamayız. Bu hedefe ancak daha kaliteli eğitim vererek ulaşabiliriz. Mesela, Kore'de 1970-90 arası ilk ve orta öğretim daha önemliydi. '90'lardan itibaren yüksek öğretime ve eğitimin kalitesine daha fazla önem vermeye başladılar. Üretimin teknolojik seviyesini yükseltmek için kaliteli eğitim gerekli. Bizse işgücünün ortalama eğitim süresine odaklanmaktan kaliteyi düşünmeye henüz fırsat bulamadık. PISA sınavlarında OECD ülkeleri arasında Meksika ve Şili'nin arkasından sondan üçüncü olmamız bundan. İngilizce konuşma becerisi sıralamasında ise 45 ülke içinde sadece Kazakistan'dan daha iyiyiz. Yani İngilizce de konuşamıyoruz.

Peki ya Kore ile karşılaştırınca?
Kore'de nüfusun ortalama eğitim süre 12 yıl, bizdeyse 7 yıl.
Kore, PISA olarak kısaltılan Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı'ndaki sınav başarısında dünya ikincisi.

-Üç, yargı...
Yargı sistemindeki problemleri çözmeden Türkiye'deki üretim yapısını yüksek teknolojiye doğru dönüştürmek mümkün değil...
Türkiye'deki mevzuat sık sık değişiyor. Aynı iktidar sürecinde bile... Kural hakimiyetinin olduğunu söylemek de zor.
Ek olarak, yargının operasyonel çok sayıda problemi bulunuyor.
Örneğin Kore'de idari davaları hızla çözme açısından dünyada ilk dörtte...
The World Juistce Project'e göre, bu konuda Türkiye ise 41'inci sırada.
Güven hoca, hepimizin aklındakini soruyor:
Bu yargı sistemiyle bizden bir Samsung ya da Apple çıkar mı?

-Dört, tasarruf...
Türkiye, üretim ve ihracatta teknolojiyi daha fazla kapsar, bunun için hem eğitim hem yargı sistemini yeniden düzenlerken, bir şeyi daha başarmalı:
Yurtiçi tasarruf oranını da yükseltmek!
Prof. Sak'a göre, "En temel makro kırılganlığımız cari açığın kaynağında bu yatıyor. Bunun için hem kamunun hem de özel kesimin tasarruf yapma eğiliminin kuvvetlendirilmesi son derece önemli..."
Yine Kore'ye bakalım...
Kore'nin başarısının altında yatan faktörlerin arasında tasarruf oranlarının artırılması önemli bir yer tutuyor.
2010 yılında Kore'de tasarruf oranı milli gelirin yüzde 35'i...
Bu oran bizde yüzde 15'in altında...